Bài 2. Thừa kế theo pháp luật

1. Cơ sở pháp lý

• Bộ luật dân sự năm 2015

2. Quy định pháp luật về thừa kế theo pháp luật.

Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.

Áp dụng chia thừa kế theo pháp luật khi:

• Không có di chúc;
• Di chúc không hợp pháp;
• Di chúc bị vô hiệu một phần;
• Di chúc bị thất lạc, hư hỏng không thể đọc được chữ;
• Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
• Những người thừa kế từ chối nhận di sản thừa kế hoặc không có quyền nhận di sản thừa kế;
• Chia phần di sản thừa kế không được định đoạt trong di chúc;
• Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
• Cơ quan, tổ chức hưởng thừa kế nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Những người được thừa kế theo pháp luật:

• Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người để lại di sản.
• Hàng thừa kế thứ hai bao gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người để lại di sản; cháu ruột của người để lại di sản là ông nội, bà nôi, ông ngoại, bà ngoại.
• Hàng thừa kế thứ ba bao gồm: cụ nội, cụ ngoại của người để lại di sản; bác ruột chú ruột, cô ruột, dì ruột, cậu ruột của người để lại di sản; cháu ruột của người để lại di sản là bác ruột, chú ruột, cô ruột, dì ruột, cậu ruột; chắt ruột của người để lại di sản là cụ nội, cụ ngoại.

Những người cùng hàng thừa kế với nhau thì được hưởng phần di sản thừa kế bằng nhau.

Người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng di sản thừa kế khi hàng thừa kế trước không có còn ai hưởng di sản, từ chối hưởng di sản, hoặc bị truất quyền hưởng di sản.

Người được thừa kế đã thành thai những chưa được sinh ra trong thời điểm người để lại tài đã chết thì khi chia thừa kế theo pháp luật vẫn phải để lại một phần bằng với những người được hưởng thừa kế cùng hàng để khi sinh ra người đó sẽ được hưởng. Nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng.

Trong trường hợp di sản thừa kế không đủ điều kiện để chia bằng hiện thì sẽ được định giá để chia di sản, nếu người nhận hiện vật thì sẽ trả lại phần chênh lệch còn lại cho người nhận di sản bằng tiền.